بررسی روابط سیاسی و اقتصادی ایران و آمریکا پس از برجام

برجام، توافق هسته‌ای بین ایران و قدرت‌های جهانی بود که در تابستان سال ۲۰۱۵ به انجام رسید و تا حد زیادی به روابط سیاسی و اقتصادی ایران و آمریکا تأثیر گذاشت. در این متن تلاش خواهیم کرد تا نشان دهیم که این توافق چگونه تغییراتی در روابط بین این دو کشور ایجاد کرده است.

با امضای برجام، تحریم‌ها علیه ایران که به دلیل برنامه‌های هسته‌ای کشور برای تولید انرژی هسته‌ای وجود داشت، به حداقل رسید. این تغییر در واقع امکان معاملات تجاری و سرمایه‌گذاری بین ایران و آمریکا را فراهم کرد، که در مجموعه‌ای از تاثیرات سیاسی و اقتصادی در هر دو کشور نتیجه گرفت.

برجام به ایران امکان داد تا با بازگشایی بازار خارجی و بازگشایی راه‌های بانکی خود، به روند توسعه اقتصادی خود ادامه دهد. این دروازه باز برای سرمایه‌گذاری از سوی شرکت‌ها و بانک‌های بین‌المللی در ایران فراهم شد و باعث افزایش جریان سرمایه‌گذاری مستقیم و غیرمستقیم به ایران شد. بسیاری از کشورها و شرکت‌ها ضمن از نو رسیدن به بازار ایران، از طریق سرمایه‌گذاری در این کشور به نتایجی خوش برخوردند. به عنوان مثال، شرکت‌های اروپایی همچون فرانسه و آلمان برعکس تولیدکنندگان خودرو، ضمن بازگشایی بازار، با سرمایه‌گذاری در ایران درآمد زیادی بدست آوردند.

همچنین، این توافق قابلیت ایجاد همکاری در دیگر زمینه‌های حوزه اقتصادی و علمی را بین دو کشور فراهم ساخت. تحریم‌های ایران به طور چشم‌گیری کاهش یافت و ایران نسبت به قبل در زمینه واردات و صادرات بازتر شد. همچنین، به رغم بعضی محدودیت‌ها، روابط و همکاری‌های علمی و فناورانه نیز افزایش یافت.

در مقابل، برجام نیز نتوانست تمامی مشکلات روابط سیاسی و اقتصادی ایران و آمریکا را حل کند. تحریم‌هایی که همچنان برای دلایل متفاوت در حال اجرا هستند و تنش‌های سیاسی بین دولت‌های دوکشور، بر روابط اقتصادی تأثیر منفی گذاشته است. همچنین، سفرهای تجاری و سرمایه‌گذاری مستقیم از سوی آمریکا به ایران بسیار محدود است و موانعی همچون ابهام در قوانین و آِشکارسازی ایران به عنوان تروریست به توسعه روابط تجاری و سرمایه‌گذاری میان دو کشور ایجاد کرده‌است.

از طرف دیگر، تحریم‌های آمریکا به همچنان اثرات خود را در اقتصاد ایران نشان داده و روند توسعه و تقویت اقتصادی ایران را محدود کرده‌است. برجام، در برخی موارد تا حدی توسعه منابع طبیعی ایران را مهار کرده است. همچنین، سانکسیون‌های آمریکا ممکن است در ایران به حملات سایبری، توسعه صنعت انرژی هسته‌ای و سایر مسائل مربوط به ایمنی و امنیت ایران، مخصوصاً در زمینه نرم‌افزارهای استراتژیک اثر منفی داشته باشد.

به طور کلی، برجام تأثیر زیادی بر روابط اقتصادی و سیاسی ایران و آمریکا داشته است. این توافق به ایران امکان داد تا بازار خارجی را به بهترین شکل تجربه کند. اما، روابط از همه قضاوت‌ها پاک نیستند و همچنان موانعی در راه توسعه آن قرار دارد. اما посредством دیپلماسی و مذاکرات می‌توان به روند پیشرفت این روابط کمک کرد و صلح و استقرار اقتصادی، فرهنگی و سیاسی را ترویج داد.
.
منبع : اجتم