ملی مذهبی _ روز دوشنبه ۲۷ آذر (۱۸ دسامبر) دیوان عدالت اداری اعلام کرد که با بررسی پرونده ۳۵ داوطلب “شبهه‌دار” کنکور دانشگاه‌ها این افراد می‌توانند به کلاس‌های دانشگاه بازگردند. این افراد کسانی هستند که پس از اعلام شبهه‌دار بودن حدود هزار پذیرفته شده در کنکور ۱۴۰۱ در آزمون مجدد شرکت کرده و نمره قبولی نیاوردند اما با این حال اکنون با رأی دیوان عدالت اداری می‌توانند به تحصیل ادامه دهند.
پیش از این اعلام شده بود که حدود هزار نفر از پذیرفته‌شدگان مشکوک در کنکور ۱۴۰۱ به‌ویژه در رشته‌های «پزشکی و مهندسی» کشور در آزمون مجدد شرکت کردند اما قبول نشدند. این ۳۵ نفر از جمله این افراد بودند که پرونده‌های آنها مختومه شده بود و دارای رأی قطعی بودند اما دیوان عدالت اداری آنها را به دانشگاه بازگردانده است.
افراد پذیرفته‌شده براساس این حکم باید از ترم بهمن‌ماه در کلاس‌های درس در کنار سایر داوطلبانی که کنکورشان هیچ مشکلی نداشته، بنشینند و درس بخوانند.
رأی دیوان عدالت اداری براساس پاسخ به استفساریه کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در پی شکایت برخی داوطلبان شبهه‌دار سال ۱۴۰۰ صادر شده که برمبنای آن، قانون رسیدگی به تخلفات شامل دانشجویان نمی‌شود. بدین معنا که پذیرش آنها در کنکور مشکوک است اما چون در کلاس‌های دانشگاه شرکت کرده‌اند، حتی اگر تقلبشان قطعی باشد دیگر از تحصیل محروم نخواهند شد چون «دانشجو» محسوب می‌شوند.ساعاتی پس از صدور حکم دیوان عدالت اداری، عبدالرسول پورعباس، رئیس سازمان سنجش آموزش کشور با انتشار نامه‌ای از ریاست این سازمان استعفا کرد.
این رأی بر اساس پاسخ به یک استفساریه صادر شده که کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در پی شکایت برخی داوطلبان شبهه‌دار سال ۱۴۰۰ منتشر کرد و بر اساس آن قانون رسیدگی به تخلفات شامل دانشجویان نمی‌شود. یعنی کسانی که با وجود شبهه‌دار بودن نتیجه کنکور به دانشگاه رفته و سر کلاس‌ها شرکت کرده‌اند را دیگر نمی‌توان از تحصیل محروم کرد حتی اگر تقلبشان محرز باشد چرا که این افراد دانشجو به حساب می‌آیند و نه “داوطلب”.
استدلال هم این است که این دانشجویان یک ترم یا بیشتر تحصیل کرده‌اند و ممنوعیت آنها باعث آثار روحی و روانی برای خودشان و خانواده‌هایشان می‌شود.
این استفساریه در همان زمان نیز باعث اعتراضات زیادی شد. بسیاری از دانشجویانی که به دلیل اعتراض و یا فعالیت سیاسی از تحصیل محروم شده بودند در شبکه‌های اجتماعی به این موضوع اعتراض کردند. از جمله یغما فشخامی یکی از این دانشجویان نوشت: «ما روحمون آثار نداشت ممنوع التحصیل کردید؟ فقط متقلبین روح و روان داشتند؟ حساسند؟ کودتای کنکوری برگزار کردید تا اعوان و انصار خودتون رو در قامت دکتر، مهندس به جامعه غالب کنید. لااقل هَم نزنید این جعل و غایط رو. »
یک کاربر دیگر هم نوشت: «دانشجوهایی که توی یک سال اخیر به خاطر اعتراض از دانشگاه اخراج و تعلیق شدن احساس ندارن. ولی اگه با اون دو هزار تا آقازاده‌ای که با تقلب کنکور رفتن نشستن روی صندلی رشته‌های پزشکی و مهندسی برخورد بشه احساسات لطیفشون آسیب می‌بینه.»
رییس سازمان سنجش: توانایی اجرای این رأی را ندارم
پس از اعلام رأی دیوان عدالت اداری برای ۳۵ داوطلب شبهه‌دار، عبدالرسول پورعباس رییس سازمان سنجش آموزش کشور از سمت خود استعفا داد.
او در استعفانامه خود به این موضوع اشاره کرده که “همه مشکوکین به تقلب که قبلا در هیات‌های بدوی و تجدیدنظر مستقر در سازمان و شعبات بدوی و تجدیدنظر دیوان به طور قطعی محکوم شده‌اند” با رأی دیوان عدالت اداری می‌توانند به دانشگاه بازگردند.
رییس سازمان سنجش سپس نوشته است: «از آنجا که عمل به احکام دیوان لازم و ضروری است و از سوی دیگر سازمان سنجش عملاً توانایی اجرای این حجم از برگشت به تحصیل متقلبان را ندارد، تصمیم به کناره‌گیری از ریاست سازمان گرفته تا شرایط برای فرد دیگر جهت اجرای احکام صادر شده، فراهم شود.»
او در نامه خود با بیان اینکه «هم‌اکنون تعداد زیادی دستور موقت مبنی بر برگشت به تحصیل این افراد صادر شده است»، گفت: «از آنجا که عمل به احکام دیوان لازم و ضروری است و از سوی دیگر سازمان سنجش عملاً توانایی اجرای این حجم از برگشت به تحصیل متقلبان را ندارد، تصمیم به کناره‌گیری از ریاست سازمان گرفته تا شرایط برای فرد دیگر جهت اجرای احکام صادر شده، فراهم شود.»
از آنجا که بیشتر این افراد در رشته‌های پزشکی و مهندسی پذیرفته شده‌اند، نگرانی از اینکه آینده این رشته‌ها در ایران چه خواهد شد نیز به سایر نگرانی‌ها افزوده شده است.یک کاربر شبکه اجتماعی نوشته است: «اینها مدیران آینده این خرابشده خواهند بود. از ما که گذشت اما اینها بر فرزندان ما حکومت خواهند کرد. به داد فرزندان خود برسید!»
این در حالی است که علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت ۱۹ مردادماه سال جاری گفته بود: «هرگز اجازه نخواهیم داد هیچ متقلبی در کلاس‌های دانشگاه بنشیند و دولت با قدرت از ورود متقلبان به دانشگاه جلوگیری می‌کند.»
در ۱۸ مرداد ماه سال جاری شماری از داوطلبان شبهه‌دار کنکور شکایت کرده بودند و دیوان عدالت اداری حکم انفصال از خدمت رئیس سازمان سنجش آموزش کشور را صادر کرده بود اما پس از رسیدگی به اعتراض سازمان سنجش در شعبه تجدیدنظر دیوان، این حکم در ۳۰ مرداد ماه لغو شد.
در سال‌های اخیر تقلب گسترده در آزمونی به بزرگی کنکور سراسری بسیاری از جوانان را از آینده تحصیلی‌شان ناامید کرده است. پدیده لو رفتن سئوالات کنکور و رواج تقلب همپای رشد شبکه‌های مجازی و وسایل الکترونیکی و ابزارهای هوشمند افزایش یافته و به نگرانی‌هایی درباره سلامت کنکور دامن زده است. در کنار این پدیده مسئله رانت کنکور که در ایران سازوکاری «قانونی» پیدا کرده نیز از پدیده‌های مهمی در ساختار تبعیض‌آمیز نظام آموزشی در ایران است.
نسبت پذیرفته‌شدگان سهمیه‌ای در کنکور سال به سال افزایش یافته است. در سال ۱۳۹۶ حدود ۷۱ درصد پذیرفته‌شدگان رشته‌ای تخصصی پزشکی از پزشکان عمومی بدون سهمیه بودند، در سال بعد ۶۵ درصد و دو سال بعد هم به ۵۸ درصد رسید.
بسیاری از کارشناس‌های حوزه آموزش از سال‌ها پیش کنکور سراسری را زمینه‌ساز بی‌عدالتی و اعمال تبعیض دانسته و خواهان حذف آن شده بودند. توزیع رتبه‌های برتر کنکور براساس انواع مدارس کشور، سهمیه‌بندی‌های تبعیض‌آمیز و ظرفیت کم دانشگاه‌ها نسبت به شمار داوطلبان در کنار تقلب‌های گسترده که از آن به‌عنوان «مافیای کنکور» یاد می‌شود، کنکور در ایران را نابرابر کرده است.
دیدگاهتان را بنویسید