حملۀ غافلگیرانۀ شنظامیان حماس اسرائیل نشان داد حتی در دوران هوش مصنوعی هم غافلگیری محتمل . آنچه در ادامه میخوانید، گزارش تحلیلی رویترز دربارۀ موضوع و دیگر ابعاد جنگ حماس و اسرائیل .
۱۰ روز قبل از حملۀ حماس اسرائیل بزرگترین حملۀ غافلگیرانه خاک کشور از جنگ «یوم کیپور» در اکتبر ۱۹۷۳ تلقی میشود، رئیس کمیتۀ دفاعی ناتو نوار مرزی اسرائيل با غزه رفته تا کاربرد هوش مصنوعی و سایر روشهای پیشرفتۀ دیجیتالی ارتش اسرائیل برای کنترل هرگونه تحرک در مناطق را از نزديک مشاهده کند.
پیشتر ارتش اسرائیل، همزمان با حملۀ اردیشت ۱۴۰۰ نوار غزه، طور علنی اعلام ه از فناوریها فاده میکند و بدون تردید فناوری هوش مصنوعی و آخرین مدل پهپادهای اسرائیلی در نا ن اهداف دستچینه در نوار غزه نقش مهمی ایفا ند.
اما ناتوانی سامانههای پیشرفته در اعلام هار قبل از شروع حملۀ حماس در روز شن ۱۵ مهر یک ضعف بزرگ امنیتی – اطلاعاتی سالها مورد بحث و مطالعه قرار خواهد گرفت.
ابعاد حملات حماس مرور روشنتر میشود. تا شامگاه دوشن مقامات اسرائیلی از کشته ن حدود ۸۰۰ شهروند اين کشور خبر دادند و مقامات فلسطینی نیز گفتند در حملات تلافیجویانۀ اسرائیل نوار غزه صدها نفر کشته و بیش از دو هزار نفر مجروح ه اند.
از شواهد چنین برمیآید شنظامیان حماس توانستهاند از نزديکی چندین پست مرزی ارتش اسرائیل عبور کنند، چند پاسگاه پلیس و ارتش و چندین شهرک اسرائیلی را محاصره و تصرف کنند و ساکنان آنها را بکشند و یا گروگان بگیرند.
در همان حال، شلیک هزاران راکت صورت همزمان توسط حماس توانست بر سپر دفاع ضد هوایی اسرائیل موسوم «گنبد آهنین» غل کند و با فرود آمدن در نقاط مختلف کشور تلفات و خسارات قابل ملاحظهای جا بگذارد.
نهادهای امنیتی – اطلاعاتی آمریکا و متحدانش نیز برای پیشبینی حملۀ ارتش روسیه اوکر از عمل خود راضی ند، نتوانستند حملۀ حماس را پیشبینی کنند و مثل اسرائیل غافلگیر ند.
احتمال فراوان آنها نیز چگونگی وقوع حملۀ غافلگیرانه و نقایص در سیستمهای هاردهنده را با دقت بررسی خواهند تا از وقوع حالت در درگیری احتمالی آمریکا و چین بر سر تایوان پیشگیری کنند.
یک مقام سابق امنیتی غربی خو نامش نامش فاش نشود، چنین گفته : «قاعدتاً باید علائمی از هار در مورد وقوع حمله مشاهده می. یا حماس شکلی عمل ه هیچ ردپایی جا نگذاشته و یا سرنخها و ردپاهایی در سیستمهای امنیتی پیشرفته ضبط ه اما درستی معنا نهاند.»
مجموعه سازوکارهای امنیتی اسرائیل، از گشتزنی پهپادهای مجهز فناوری تشخیص چهره گرفته تا کنترل سختگیرانۀ نوار مرزی غزه با اسرائیل و اختصاص تجهیزات و نیروی انسانی وسیع شنود الکترونیکی در سطح منطقه، یکی از پیشرفتهترین و فشردهترین زیرساختهای امنیتی در سراسر جهان .
براساس بیانیۀ ناتو، دریادار هلندی رابرت باوئر، رئیس کمیته دفاعی پیمان، با هدف آموختن از تجارب لشکر غزه ارتش اسرائیل و «آشنایی با قابلیتهای نظامی نوآورانه» ۱۰ روز پیش اسرائیل سفر ه .
مدیرکل وزارت دفاع اسرائیل اردیشت امسال گفت کشور در آستانه بدل ن یک «ابرقدرت» هوش مصنوعی و با فاده از فناوری تصمیمگیری و تجزیه و تحلیل را بسیار ساده و سریع ه .
حوادث روزهای اخیر نشان میدهد رهبران دولت و فرماندهان ارتش اسرائیل در زمینه دچار اعتمادنفس افراطی هاند. میتواند برای سایر کشورها نیز بیش از حد وعدۀ شرکتهای خصوصی تولیدکنندۀ نوع فناوری و کارآمدی محصولاتشان در تحلیل دادهها و سیستمهای هشهنده اتکا میکنند، یک زنگ خطر جدی با.
نوع فناوریها برای ردهبندی و تجزیه و تحلیل حجم بزرگ دادهها خصوص در سامانههای گستردۀ رادار و یا سونار نقش کلیدی دارند، ولی نتیجۀ عمل آنها جمعآوری اطلاعات خام بستگی . در منطقۀ شهری و پر رفتوآمدی نظیر غزه تجزیه و تحلیل و تعبیر درست از تحرک افراد کار سادهای نیست.
حملات هوایی اسرائیل از روز شن شروع و حملات زمینی آن غزه احتمال فراوان زودی آغاز خواهد ، فرصتی برای انتقام گرفتن و درعین حال اعادۀ آبروی تمامی تشکیلات نظامی و امنیتی اسرائیل و صنعت فناوری دیجیتال داخلی تأمینکنندۀ تجهیزات آن .
اسرائیل ادعا میکند در حملات قبلی غزه هر بار از اطلاعات امنیتی دقیقتر و حملات هدفمندتر فاده ه . با همه، در حملات اردیشت ۱۴۰۰ دست کم ۳۰۰ فلسطینی غیرنظامی کشته ند. در حملات روزهای اخیر و آینده نیز اهدافی مورد حمله قرار میگیرند اطلاعات مربوط آنها طی ماهها و حتی سالهای قبل جمعآوری ه .
پنهان ن در روز روشن
وضعیت ویژۀ نوار غزه حماس کمک ه تا حملۀ خود را پنهان کند. در نوار غزه جنبش حماس در سال ۲۰۰۷ کنترل آن را دست گرفت، حدود دو میلیون ۳۰۰ هزار نفر در نوار باریکی حدود ۵۰ کیلومتر با اسرائیل مرز مشترک ، زندگی میکنند. ساختوساز شهری فشرده در نوار غزه حماس کمک ه تا تجهیزات و ماشینآلاتی نظیر بلدوزر را بدون فاده از روشهای ارتباطی میتوانند شنود شوند، در نزدیکی حصار مرزی پنهان کند و هنگام شروع حمله سرعت از آنها ره بگیرد.
شاید هیچگاه مشخص نشود پیکارجویان حماس چه مدتی قبل از شروع عملیات فرمان حمله را از فرماندهان خود دریافت هاند، ولی با توجه نفوذ جاسوسان و خبرچینهای اسرائیل در سازمانهای فلسطینی، احتمال فراوان فرماندهان حماس خبر عملیات را تا آخرین لحظات ممکن مخفی نگاه هاند.
حتی یک هار قبلیِ چند ساعتی و یا چند دقیقهای میتوانست از ت غافلگیری ارتش اسرائیل و ساکنان شهرکهای همجوار با نوار غزه بکاهد.
تحرکات پیکارجویان حماس در آخرین لحظات قبل از شروع حمله و تمرینهای مربوط عملیات، از جمله آموزش پاراگلایدر برای پرواز از روی دیوار مرزی، احتمالاً دلیل تعطیلات مذهبی سوکوت تا روز جمعه ۱۴ مهر، درست شب قبل از وقوع حمله، ادامه رهگیری نه .
سؤال مهم دیگر برای اسرائیل و تمام جهان سایر دولتها و نیروهای نیابتی آنها چه اطلاعاتی در زمینه هاند.
یعکوو دلال، سخنگوی اسبق نیروهای مسلح اسرائیل، در مقالهای در روزنامۀ تایمز اسرائیل نوشت نهادهای اطلاعاتی و امنیتی کشور در پاییز امسال معتقد ند خطر بسیار بزرگتر احتمال حملۀ حزبالله لبنان .
اسرائیل هنوز هم ممکن بر باور با حملۀ حماس در واقع پیشدرآمد حمله از جنوب لبنان . حزبالله لبنان روز یکشن اعلام در همبستگی با «مردم فلسطین» سه نقطه در اسرائیل را گلولهباران ه .
علاوهبر ، بعید نیست دولت اسرائیل اکنون تا حدی اعتماد خود مصر را از دست بدهد وعده داده امنیت مرزهای خود با نوار غزه را تضمین میکند.
حمله در عین حال باعث عدم اعتماد حکومت قطر نیز خواهد میزبان رهبران سیاسی حماس و ماه گذشته برای بازگشایی گذرگاههای مرزی بین غزه و خاک اسرائیل بین حماس و اسرائیل میانجیگری .
البته نباید فراموش دو کشور مصر و قطر در صورت مذاکرۀ اسرائیل با حماس برای آزادی گروگانها همچنان ترین کانال تماس هستند.
اما با توجه انتشار گزارشهایی در مورد برخی از قربانیان حمله و گروگانها شهروندان آمریکا و سایر کشورها هستند، حماس ممکن از سوی آمریکا نیز مورد تهدید و حتی حمله قرار بگیرد. در آن صورت قابلیتهای امنیتی- اطلاعاتی آمریکا و متحدانش علیه گروه کار گرفته خواهد .
مناسبات منطقهای پیچیده
حماس اعلام ه هدف اصلی حمله آزاد ن مسجد الاقصی در اورشلیم (بیتالمقدس) در ماههای اخیر صحنۀ رویارویی و کشمکش بين یهودیان افراطی و فلسطینیان ه. حماس با اقدام قصد از احساسات ضد اسرائیلی و طور مشخص در سطح منطقه مخالفتها با دولت دستری بنیامین نتانیاهو رهبرداری کند.
موضوع علاوۀ خشم ناشی از حملات گستردۀ اسرائیل نوار غزه ممکن اقدامات دیپلماتیک واشینگتن برای ثمر رساندن معامله بین اسرائیل و عربستان سعودی را ت پیچیده و دشوار کند. ناکام ماندن و حتی تأخیر افتادن توافق بدون شک نفع ایران خواهد .
حمایت سریع جمهوری اسلامی ایران از حملۀ حماس و ادعاهای قدیمی دولت اسرائیل در مورد کمک نظامی تهران حماس، سوءظن دولت اسرائیل دخالت مستقیم تهران در حمله را تید خواهد . هرچند سخنگوی وزارت خارجۀ جمهوری اسلامی گزارشهای رسانهای مبنی بر دخالت تهران را رد ه .
وضعیت در نوار مرزی اسرائیل با سوریه بخشی از آن در کنترل گروه «حکومت اسلامی» نیز غیرقابل پیشبینی .
در داخل سوریه نیز علاوهبر ایران و روسیه، چین نیز بدون سروصدا حمایت خود از رژیم بشار اسد را افزایش داده، غیرقابل پیشبینی . نیروهای کُرد آمریکا از آنها حمایت میکند نیز بخش قابل توجهی از خاک سوریه را در کنترل خود دارند. هفتۀ گذشته آمریکا اعلام یک پهپاد ترکیه را برای نیروهای خودش و پیکارجویان کُرد تهدید تلقی می، سرنگون ه .
همۀ موارد نشان میدهد در پی تهاجم نظامی روسیه اوکر، وضعیت منطقه آشفتهتر ه . آمریکا و متحدان غربی آن اسرائیل را تحت فشار قرار دادهاند مناسبات خود را با روسیه کاهش دهد.
علاوهبر ، تا حدودی هم موفق هاند دولت اسرائیل و شرکتهای فناوری جدید کشور را مجبور کنند مناسبات مالی رو گسترش با چین را کاهش دهند.
ماه گذشته داوید بارنئا، رئیس موساد، در یک کنفرانس گفت اسرائیل نگران روسیه، در ازای دریافت پهپاد، ایران فناوری و تسلیحات پیشرفته بدهد. رهبران حماس چند ماه پیش خبر دادند با سرگی لاورف، وزیر خارجه روسیه، در مسکو ملاقات هاند.
در پی حملۀ اخیر حماس، مسکو بار دیگر بر حمایت خود از تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی تأکید ه و خوار آتشبس ه . از سوی دیگر مقامات اسرائیلی شکل مستقیم از چین دلیل محکوم نن حماس انتقاد هاند.
حمایت مسکو و پکن و یا تشویق حماس در انجام حملۀ اخیر خاک اسرائیل حتی طور ضمنی و از کانال ایران یک ریسک بسیار بزرگ و بعید نظر میرسد.
اما مقامات روسیه و چین با دقت جزئیات درگیری بین حماس و اسرائیل را زیر نظر خواهند و تلاش خواهند هر آنچه میتوانند برای جنگهای فعلی و احتمالی خود در آینده از آن بیاموزند.
دیدگاهتان را بنویسید