رئیس کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان آمریکا خواهان آن شد که کنگره ممنوعیت سفر شهروندان آمریکایی به ایران را بررسی کند.

مایک ترنر این درخواست را روز یک‌شنبه ۲۲ مرداد در ادامه واکنش‌های انتقادی جمهوری‌خواهان در آمریکا از توافق اخیر بین دولت جو بایدن و جمهوری اسلامی ایران مطرح کرد.

دولت‌های آمریکا و ایران تأیید کرده‌اند که در معامله تبادل زندانیان، دولت بایدن موافقت کرده است که ایران از شش میلیارد دلار از پول فروش نفت خود نزد بانک‌های کره جنوبی که راکد مانده بود، برخوردار شود.

از مجموعه‌ای از اظهارات مقامات دو طرف و گزارش‌های رسانه‌های آمریکایی چنین برمی‌آید که ایران قرار است پنج تن از زندانیان دوتابعیتی آمریکایی-ایرانی را در چارچوب این توافق آزاد کند.

عماد (ادوارد) شرقی، سیامک نمازی و مراد طاهباز از جمله این شهروندان آمریکایی هستند که در یک دهۀ گذشته در ایران زندانی شده‌اند، و اسامی دو تن دیگر هنوز معلوم نیست. سه فرد نخست همراه با یک مرد دیگر روز ۱۹ مرداد از زندان اوین به هتلی تحت نظر در تهران انتقال یافتند.

یکی از دو فردی که نام او محرمانه مانده، یک زن است که ظاهراً از مدتی پیش از زندان به حبس خانگی منتقل شده بود.

بسیاری از جمهوری‌خواهان آمریکا از روز ۱۸ مرداد که گزارش‌های انجام این معامله میان تهران و واشینگتن در رسانه‌های آمریکایی منتشر شد، از دولت دموکرات جو بایدن به سختی انتقاد کرده و دستگاه دیپلماسی او را به تن دادن به «گروگان‌گیری» جمهوری اسلامی متهم کرده‌اند.

رئیس کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان آمریکا روز یک‌شنبه با حضور در برنامۀ سیاسی شبکه تلویزیونی سی‌بی‌اس گفت از توافق دیپلماتیک گسترده‌تر و مذاکرات بین آمریکا و ایران که پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران را متوقف کند، حمایت خواهد کرد.

او در عین حال افزود: «اما شرایط چنین قراردادی کاملاً مهم است».

آقای ترنر تصریح کرد که دولت بایدن این‌بار به توافقی «غیررسمی و به‌دور از نظارت کنگره» با ایران دست یافته اما نمایندگان دیگر خواهان توافق‌های محرمانه نیستند.

رئیس کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان به پرسش شبکه سی‌بی‌اس که آیا کنگره باید به سوی منع سفر به ایران گام بردارد، پاسخ مثبت داد.

او افزود اعضای خانواده زندانیان که با نمایندگان کنگره دیدار می‌کنند، حامل «این پیام مهم» هستند که سفر شهروندان از آمریکا به ایران باید منع شود.

معلوم نیست که سالانه چه تعداد از شهروندان دوتابعیتی ایرانی-آمریکایی ساکن ایالات متحده به ایران سفر می‌کنند.

سفر آمریکایی‌هایی که تبار ایرانی ندارند نیز، مانند سفر بسیاری از گردشگران خارجی دیگر به ایران در دوره اخیر به‌شدت کاهش یافته است.

مشخص نیست که کنگره از ابزار قانونی برای منع سفر شهروندان خود به ایران و اعمال اجرای چنین قانونی برخوردار است یا نه، و واکنش جامعه بزرگ ایرانی‌تباران آمریکا به چنین منع احتمالی چه خواهد بود.

رئیس کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان در همین حال با خانواده‌های زندانیان آمریکایی در ایران، روسیه یا کشورهای دیگر ابراز همدردی کرد و گفت اعضای مجلس نمایندگان از دولت می‌خواهند با پشتکار بیشتر آمریکایی‌ها را به خانه بازگرداند.

به گزارش شبکه سی‌بی‌اس، جمهوری‌خواهان نگران هستند که معامله تهران-واشینگتن بخشی از توافق برای احیای برجام باشد.

مایکل مک‌کال، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، روز ۲۳ مرداد به شبکه فاکس نیوز گفت در توافق برجام در زمان دولت باراک اوباما، ۴۰۰ میلیون دلار پول نقد با هواپیما به ایران فرستاده شد اما اکنون شش میلیارد دلار در اختیار ایران قرار گرفته است.

آقای مک‌کال گفت او نیز خواهان آن است که زندانیان آمریکایی هرچه زودتر به خانه خود بازگردند اما مبلغ شش میلیادر دلار که در اختیار تهران قرار گیرد، «به جنگ نیابتی، عملیات تروریستی و آرزوی بمب هسته‌ای ایران» در منطقه کمک خواهد کرد.

از سوی دیگر، به گزارش فاکس نیوز، آدام اسمیت، عضو ارشد کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان، از توافق تهران-واشینگتن دفاع کرد و گفت «پولی که از کره جنوبی به ایران داده می‌شود، پول بلوکه‌شده خود ایران است».

گزارش‌های رسمی حاکی است که منابع ارزی آزادشدۀ ایران قرار است صرف واردات کالاهای «غیرتحریمی» و اقلام بشردوستانه نظیر غذا و دارو شود.

در همین زمینه آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، روز ۱۹ مرداد درباره آزاد شدن این مبلغ تصریح کرد «پول‌های ایران به حساب‌های بانکی محدودی منتقل می‌شود که از آن فقط می‌توان برای مصارف بشردوستانه استفاده کرد».

وزیر خارجه جمهوری اسلامی نیز روز ۲۳ مرداد تأیید کرد که دارایی‌های مسدود شده ایران در کره جنوبی پس از توافق اخیر تهران و واشینگتن به یک بانک اروپایی منتقل شده است.

خواهر عماد شرقی در همین روز به شبکه سی‌بی‌اس گفت دولت آمریکا می‌بایست زودتر این معامله را انجام می‌داد. او افزود که خانواده هنوز منتظر بازگشت عماد از ایران است.

ارزیابی شده که اجرای توافق تبادل زندانی هنوز به زمان بیشتری نیاز داشته باشد. مقامات رسمی جمهوری اسلامی گفته‌اند تا تحقق کامل شروط تهران، از جمله اطمینان از دستیابی ایران به پول خود، زندانیان آمریکایی حق خروج از ایران را نخواهند داشت.

با این حال، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، تأکید کرده که این توافق به معنی توقف تحریم‌ها علیه ایران نیست. او انتقال پول راکدمانده ایران را نیز منطبق بر قانون تحریم‌ها علیه تهران نامید.

با استفاده از سایت «دهیل»، سی‌بی‌اس، فاکس‌نیوز، و رادیو فردا/ف.ر/ک.ر