وقتی باشگاه الهلال عربستان سعودی پیشنهاد ۱.۱ میلیارد دلاری برای امضای قرارداد کیلیان امباپه، ستاره فرانسوی – شامل ۳۳۲ میلیون دلار باشگاهش، پاری سن ژرمن ، و یک بسته دستمزدی ۷۷۵ میلیون دلاری برنده جام جهانی فوتبال تنها برای یک سال – را مطرح ، از سوی منتقدان عنوان «ورزش شویی» مورد انتقاد قرار گرفت.
اگر چه ممکن امباپه در ماه ژوئیه پیشنهاد پاسخ منفی داده با، اما یک ماه بعد، نیمار جونیور باشگاه الهلال بله گفت و ستاره برزیلی با مبلغ ۹۸.۵ میلیون دلار (۹۰ میلیون یورو) همراه بسته ای از آپشن ها از پی اس جی جدا و عربستان آمد.
بر اساس ادعاها، باشگاه های لیگ برتر عربستان در پنجره نقل و انتقالاتی رکوردشکن خود نزدیک یک میلیارد دلار هزینه ند و ۹۴ بازیکن خارجی را از لیگ های معتبر اروپایی؛ از جمله لیگ یک فرانسه، لالیگای اسپانیا، سری آ ایتالیا، بوندس لیگای آلمان و لیگ برتر انگلیس خدمت گرفتند.
با وجود سابقه ضعیف حقوق بشری کشورهای عربی، هزینه های سرسام آور عربستان سعودی برای تبدیل ن لیگ داخلی فوتبال کشور یک لیگ پر از ستاره، نشان دهنده جدی ن بلندپروازی های کشور .
محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان می گوید سرمایه گذاری کشور در ورزش «ورزش شویی» توصیف می شود، اهمیتی ن. بن سلمان در مصاح ای با فاکس نیوز روز چهارشن گذشته پخش ، گفته : «خب اگر قرار با ورزش شویی تولید ناخالص داخلی مرا یک درصد افزایش دهد، پس ورزش شویی ادامه خواهم داد».
وی در پاسخ سوال آیا از کار بردن اصطلاح ناراحت ه یا خیر، تصریح : «برایم مهم نیست. من یک درصد ر تولید ناخالص داخلی از ورزش دارم و یک و نیم درصد دیگر را هدف گذاری ه ام. اسمش را هر چه می خواهید بگذارید، ما یک و نیم درصد را دست خواهیم آورد».
باشگاه های عربستانی بسیاری از آن ها توسط صندوق سرمایه گذاری عمومی (PIF) کشور اداره می شوند، تاکنون برخی از بزرگ ترین نام های ورزش را جذب ه اند.
با جذب برخی از بزرگ ترین ستاره های جهان کشور حوزه خلیج فارس، صندوق سرمایه گذاری عمومی عربستان می خواهد «رقابت را داخل و خارج از زمین هدایت کند»، هر چند مایل تاکید کند بازیکنان خارجی ر «عدادهای جوان سعودی» کمک خواهند .
براساس برآوردهای وب سایت ورزشی ترانسفرمارکت، در طول پنجره نقل و انتقالات تابستانی، صندوق سرمایه گذاری عمومی عربستان تحت کنترل دولت ، ارزش کلی چهار باشگاه را نزدیک پنج برابر افزایش داد و آن ها را ارزشمندترین باشگاه های کشور تبدیل .
بسیاری از ستاره های مطرح دیگر مشتاقانه لیگ برتر عربستان جواب مثبت داده اند، ویژه کریم بنزما برنده توپ طلای جهان در پایان قراردادش با غول فوتبال اسپانیا، رئال مادرید، الاتحاد پیوست.
با بسته ن پنجره نقل و انتقالات اروپا، چهار تیم تحت مالکیت PIF نزدیک ۹۰۰ میلیون دلار (۸۳۵.۱ میلیون یورو) برای خرید بازیکنان ممتاز بین المللی هزینه ه اند. داده های ترانسفرمارکت نشان تیم ها در کنار غول های فوتبال انگلیس، فرانسه، آلمان، اسپانیا و ایتالیا در میان ۲۰ باشگاه برتر جهان از نظر هزینه نقل و انتقالات قرار دارند.
الهلال تنهایی بیش از ۳۷۸ میلیون دلار (۳۵۳ میلیون یورو ) هزینه ه بیش از هزینه تیم های پی اس جی و آرسنال و آن را دومین هزینه کننده بزرگ امسال در زمینه خرید بازیکن تبدیل .
بازیکنان تازگی خدمت گرفته ه اند، کریستیانو رونالدو، برنده ۵ دوره توپ طلای جهان پیوسته اند. گزارش رسانه های دولتی عربستان، رونالدو قراردادی ۲ ساله با النصر و سالانه ۲۰۰ میلیون دلار درآمد خواهد . او در حال حاضر پردرآمدترین بازیکن فوتبال جهان .
تا امروز ۲۱ بازیکن گرانقیمت فوتبال در عربستان سعودی بر اساس هزینه نقل و انتقالات – همگی ستاره های بین المللی هستند – برای یکی از باشگاه های متعلق صندوق سرمایه گذاری عمومی کشور بازی می کنند.
علی رغم هزینه های مالی، SPL در مورد جزئیات قمار مالی خود محرمانه عمل ه ، و مدیر ار عملیاتی، کارلو نورا سی ان ان اسپورت گفته گزارش دستمزدهای ارائه ه بازیکنان و مربیان « سود برتری رقابتی» صندوق سرمایه گذاری نیست.
بر اساس جدیدترین گزارش خود، صندوق سرمایه گذاری عمومی عربستان سعودی ۷۷۷ میلیارد دلار دارایی تحت مدیریتش و قصد ظرف چند سال عدد را بالای یک تریلیون دلار برساند. در سال ۲۰۲۱، قبل از تمرکز بر سرمایه گذاری در خانه، صندوق باشگاه فوتبال انگلیسی نیوکاسل یونایتد را خریداری . باشگاه در حال حاضر نیز در زمره باشگاه های برتر در زمینه هزینه برای خرید بازیکنان .
باشگاه های عربستانی تحت مالکیت فدراسیون فوتبال کشور نیستند نیز در حال جذب بازیکنان بزرگ هستند. جردن هندرسون، کاپیتان ۳۳ ساله سابق لیورپول در ازای ۱۵ میلیون پوند (۱۲ میلیون یورو) از لیورپول تیم الاتحاد عربستان پیوست، و دستمزد چشمگیری معادل ۸۷۰,۰۰۰ دلار ( ۷۰۰,۰۰۰ پوند) در هفته دریافت . اما هندرسون در مصاح اخیر خود با نشریه ورزشی The Athletic گفت اعداد «درست نیستند».
سایمون چادویک، اد اقتصاد ورزشی و ژئوپلیتیک در دانشکده کسب وکار SKEMA، سی ان ان گفته اساساً، سیگنال عربستانی ها «ما هدفمان بیزینس ». چادویک در توصیف روی عربستان برای تبدیل ن یک ابرقدرت ورزشی، با تصریح بر در زمینه هزینه ها هیچ محدودیتی برای کشور وجود ن، گفته : «ما آنقدر پول داریم برای بازیکنی پایان دوران حرفه ای خود نزدیک می شود، می توانیم هفته ای ۷۰۰ هزار پوند بپردازیم، یا هر عدد دیگری او پرداخت می شود، و در حالی کریستیانو رونالدو را داریم، هنوز هم در بازار دنبال بازیکنان دیگر هستیم».
علاقه عربستانی ها فوتبال
عربستان سعودی در زمینه پا جای پای چند کشور دیگر از جمله چین و قطر در زمینه سرمایه گذاری کلان برای تبدیل ن یک قدرت فوتبالی می گذارد. باید دید آیا سرمایه گذاری هنگفت عربستان در فوتبال تاثیری ماندگار خواهد یا چیزی شبیه تلاشی ت پرهزینه برای تغییر برند خواهد .
تیم ملی عربستان در چندین جام جهانی حضور ه و باشگاه های کشور چندین عنوان آسیایی کسب ه اند. پیروزی عربستان بر آرژانتین در جام جهانی قطر در سال گذشته عنوان یکی از بزرگ ترین شگفتی های تاریخ مسابقات مورد ستایش قرار گرفت و ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود، پادشاه کشور پاس پیروزی یک روز تعطیل عمومی اعلام .
بازی های باشگاهی می تواند جمعیت زیادی را در کشور خاورمیانه ای جذب کنند. چادویک در باره می گوید: « عنوان مثال، در بازی الاتحاد مقابل الهلال، شما در مورد جذب جمعیتی ۴۰، ۵۰، ۶۰ هزار نفری صحبت می ، ها بازی هایی هستند از نظر تعداد تماشاگران قابل مقایسه با بازی چلسی در برابر آرسنال، منچستر یونایتد در برابر منچسترسیتی هستند».
گفته کیران مگوایر، یکی از مجریان پادکست The Price of Football، خرید بازیکنان ستاره ای مسلماً برخی از آن ها از دوران اوج خود عبور ه اند، پیروزی آسانی را برای تیم های عربستانی فراهم . مگوایر می گوید: «از دیدگاه مقامات سعودی، آن ها یک محصول آماده بدست می آورند. همه اسم بنزما را شنیده اند. همه اسم کریستیانو رونالدو و… را شنیده اند».
بلندپروازی های ورزشی عربستان سعودی با SPL یا نیوکاسل یونایتد پایان نمی یابد. کشور میزبان جام جهانی باشگاه های فوتبال ۲۰۲۳ و قصد میزبانی جام ملت های آسیا ۲۰۲۷ را . گزارش های متعدد رسانه ای نیز حاکی از آن کشور حوزه خلیج فارس در حال بررسی پیشنهاد برگزاری جام جهانی فوتبال مردان سال ۲۰۳۰ همراه با یونان و مصر .
در همین حال، فدراسیون فوتبال سلطنتی اسپانیا با قراردادی موافقت ه براساس آن سوپرکاپ اسپانیا تا سال ۲۰۲۹ در عربستان سعودی برگزار خواهد ، قراردادی سالانه ۳۵ تا ۴۵ میلیون یورو (۳۸ تا ۴۸ میلیون دلار) برای فدراسیون درآمد خواهد .
جذب و سرگرم ن جوانان
عربستان سعودی جمعیت بسیار جوانی . جدیدترین سرشماری کشور نشان ۳۲.۲ میلیون نفر در کشور زندگی می کنند نزدیک ۴۲ درصد آن ها اتباع خارجی هستند. ۵۱ درصد از جمعیت عربستان زیر ۳۰ سال سن دارند. مقامات سعودی می گویند از جمعیت، بیش از ۸۰ درصد فوتبال بازی ه، در ورزشگاه های فوتبال حضور یافته یا فوتبال را دنبال می کنند.
چادویک تصریح دولت عربستان سعودی نگران اعضای جوان تر جامعه اش رادیکال شوند یا احساسات ضد دولتی مانند ار عربی در آن ها بالا بگیرد – و دنبال ارائه یک صنعت پررونق فوتبال مردمش تا آن ها را آرام نگه . کارشناس بر باور اگر چه صنعت فوتبال اشتغال، درآمد، درآمدهای صادراتی و سرمایه گذاری داخلی ایجاد ، «آنچه همین اندازه اهمیت ، امنیت خانواده سلطنتی ».
ار عربی، موجی از اعتراضات طرفدار دموکراسی در سال ۲۰۱۱ خاورمیانه و شمال آفریقا را فرا گرفت، نتایج متفاوتی دست یافت. چهار دیکتاتور عرب در لیبی، یمن، مصر و تونس سرنگون ند و حس پیروزی کوتاه مدتی را برای معترضان رقم زد اما از آن زمان تاکنون جنگ های جدید باعث عقب نشینی جنبش های مردمی در منطقه ه .
در همین حال، قیام های شکست خورده در بحرین و شرق عربستان با سرکوب های چند ساله و ادامه جنگ داخلی در سوریه همراه . چادویک می گوید: « آنچه در حال حاضر در عربستان سعودی شاهد آن هستیم، ظهور یک قرارداد اجتماعی جدید . و قرارداد اجتماعی اساساً نیازهای جمعیت نسل زد را تامین ».
کارشناس روی عربستان را چنین تشریح : «رونالدو را می خواهید؟ او را دارید. چند تا از ترین تیم های فوتبال دنیا را می خواهید? آن ها را دارید. می خواهید جام جهانی عربستان بیاید؟ آن را هم دارید. اما از ما سئوال ن».
مگوایر با نظر موافق و تصریح سرمایه گذاری در فوتبال «می تواند عنوان بخشی از یک برنامه اجتماعی – اقتصادی بسیار گسترده تر دیده شود توسط مقامات سعودی اداره می شود».
چادویک سی ان ان گفته : «در عین حال , افزایش قابل توجهی در تعداد سعودی های باز ه توسط مقامات, عنوان مثال, دلیل ارسال نظرات منفی در رسانه های اجتماعی در مورد کشور» در سال جاری وجود ه .
گروه حقوق بشری عفو بین الملل شب خبری سی ان ان اعلام ه سازمان شاهد بدتر ن شرایط حقوق بشر در عربستان از جمله تید سرکوب آزادی بیان و افزایش فاده از قوانین مبارزه با تروریسم و جرایم سایبری برای ساکت ن مخالفان . سازمان اعلام ه بین سال های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ شاهد افزایش پیگردهای قانونی در مقایسه با سال های گذشته ه . در سال ۲۰۲۲, سازمان عفو بین الملل با ۱۹۶ مورد, بیشترین تعداد اعدام های سالانه در کشور در ۳۰ سال گذشته را گزارش .
جیمز دورس , وبلاگ نویس در وبلاگ The Turbulent World of Middle East Soccer نوشته : «اعتبار از نظر جذب سرمایه گذاری خارجی مهم و محمد بن سلمان همان اندازه قدرت مالی قابل توجهی , برای تحقق تنوع خواهی خود سرمایه گذاری خارجی نیاز ».
عربستان سعودی بزرگ ترین صادرکننده نفت خام در جهان و نزدیک دو سوم درآمد کشور هنوز از فروش سوخت های فسیلی تامین می شود. اما با کاهش مرتب قیمت نفت پایین تر از آنچه کشور برای متعادل ن جه خود نیاز ، عربستان بر تلاش برای آوردن سرمایه از خارج، در کنار تلاش برای افزایش قیمت نفت متمرکز ه .
گفته چادویک، پیش بینی ها نشان کشور حدود ۲۰ سال فرصت تا اقتصاد خود را متنوع کند تا اطمینان حاصل کند اقتصادش انعطاف پذیر – حداقل برای تامین مالی پروژه های چشم انداز ۲۰۳۰، از جمله شهر ۵۰۰ میلیارد دلاری نئوم، یک شهر خطی ۱۰۶ مایلی نام The Line و یک طرح آینده نگرانه برای نوسازی پایتخت.
مگوایر می گوید: «بخشی از چشم انداز بزرگ محمد بن سلمان برای سال ۲۰۳۰، وابستگی عربستان سعودی منابع طبیعی را کاهش دهد تا یک اقتصاد پسا نفتی [ شامل ] گردشگری، سرگرمی تبدیل شود. اگر عربستان سعودی بتواند مرکزی برای رویدادهای بزرگ ورزشی تبدیل شود، آنگاه راهی برای جلب توجه کشور خواهد »
شاهزاده عبدالعزیز بن ترکی الفیصل، وزیر ورزش عربستان سعودی، در واکنش انتقادات پیشین درباره «ورزش شویی» کشور گفته : «افرادی عربستان سعودی را نمی شناسند، هرگز عربستان نرفته اند، می روند و در باره صحبت می کنند، گویی ۳۰ سال، ۴۰ سال در آنجا زندگی ه اند. بنابر من همیشه مردم می گویم، عربستان بیایید. بیایید و سعودی را ببینید. ببینید چیست، مردم را ببینید، با مردمش آشنا شوید. ببینید کشور برای آینده مردم در عربستان چه ، بعد از آن می توانید هر چقدر دوست ید انتقاد ».
ن شفافیت: عربستان سیستم های جدید حاکمیتی در ورزش را تهدید
عربستان سعودی از قبل نیز صنعت منطقه خلیج فارس را تحت تاثیر قرار داده و با فوتبال، گفته مگوایر، «آن ها احساس می کنند می توانند کار را احتمالاً در مقیاسی کوچک تری انجام دهند، اما شاید، در نهایت، برای ایجاد علاقه بیشتر از نظر دیدگاه مردم، در صورتی همین مسیر را ادامه دهند».
در سال ۲۰۲۱، صندوق سرمایه گذاری عومی تحت کنترل دولت عربستان ، پشتیبانی مالی LIV Golf را با هزینه ۲ میلیارد دلار بر عهده گرفت و بسیاری از بازیکنان برتر رشته ورزشی را با ارائه جوایز بزرگ دلاری جذب .
در اوایل سال جاری، شرکت آمریکایی PGA Tour اعلام قصد با گلف LIV مورد حمایت عربستان سعودی ، همکاری کند و دشمنی در سال گذشته گریبانگیر ورزش حرفه ای مردان ه ، پایان دهد، در حالی روسای شرکت چاره ای جز صلح ن نند.
هنگامی صحبت از فوتبال میان می آید، الکساندر چفرین، رئیس یوفا، تهدید رقابتی SPL می تواند ایجاد کند را رد ه . وی در باره گفته : «تا جایی من می دانم امباپه و ارلینگ هالند خواب عربستان را نمی بینند. من باور نمی کنم ترین بازیکنان در اوج دوران حرفه ای خود عربستان بروند. وقتی مردم در مورد بازیکنانی آنجا رفته اند با من صحبت می کنند، هیچ کس نمی داند آن ها کجا بازی می کنند».
یورگن کلوپ، سرمربی باشگاه لیورپول نظر دیگری و موضوع اشاره پنجره نقل و انتقالات تابستانی عربستان پس از بسته ن باشگاه های اروپایی باز می ماند: «نمی دانم پنجره تا چه اندازه پایدار و فکر می کنم دو هفته آینده نشان خواهد داد چقدر چالش برانگیز ، چون هر اتفاقی در آنجا بیفتد، دیگر هیچ کس نمی تواند واکنش نشان دهد».
با حال، مایکل امنالو، مدیر جدید لیگ برتر فوتبال عربستان می گوید کاری فوتبال عربستان انجام «هیچ تفاوتی با کاری لیگ برتر انجام داده ن». وی می گوید: «زمانی همه چیز درباره ایتالیا . زمانی همه چیز درباره اسپانیا . آنچه ما در صنعت دنبال آن هستیم، فرصتی برای رقابت ، و رقابت در شرایطی عادلانه و هر آنچه در صنعت وجود ».
اما تحلیلگران می گویند تفاوت در سطح شفافیت گفته چادویک «در عربستان سعودی وجود ن» یوفا، نهاد ناظر بر فوتبال اروپا، قوانین مالی منصفانه ای در مورد هزینه های تیم ها ، در حالی لیگ برتر فوتبال در آمریکا، سقف حقوق برای باشگاه های خود اعمال ه .
کارلو نورا مدیر ار اجرایی لیگ برتر عربستان سی ان ان گفته در نهایت، کشور می خواهد ۰.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی اش از فوتبال با تا آن را شبیه لیگ برتر در اقتصاد بریتانیا کند – از ارزش فعلی چیزی در حدود ۰.۰۰۰ درصد . مگوایر می گوید: « آن ها در حال حاضر هیچ شانسی برای ن رقم ندارند»، اما تصریح شاید لیگ برتر عربستان بتواند جمع ۱۰ لیگ برتر داخلی جهان راه پیدا کند. کار باتوجه میزان پولی خرج می کنند، امکان پذیر . مگوایر افزوده : « من فکر می کنم آن ها واقع بین هستند. آن ها نمی گویند از لالیگا یا لیگ برتر یا لیگ های بزرگ اروپایی پیشی خواهند گرفت».
هنگامی موسسه اقتصاد بین الملل پترسون صندوق های ثروت دولتی جهان را در سال ۲۰۱۹ بر اساس معیارهایی از جمله حاکمیت، شفافیت و پاسخگویی مقایسه ، صندوق توسعه عمومی عربستان در مجموع معیارها نمره بسیار پایین تر از میانگین دریافت ه و در میان ۶۴ صندوق در میان ۱۰ صندوق آخر قرار گرفت، تنها بالاتر از صندوق سرمایه گذاری مستقیم روسیه.
دیدگاهتان را بنویسید