🔹 گزارش‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد در فاصله فروردین پارسال تا ۱۱ اردیبهشت ماه جاری چیزی در حدود ۱۴/۷ میلیارد دلار لیر ترکیه به صورت ارز دولتی و نیمایی به واردکنندگان ایرانی داده شده است. اگر این حجم از لیر را به دلار آمریکا تبدیل کنیم، به عددی در حدود ۲/۸ میلیارد دلار می‌رسیم.

🔹 بر اساس آمارهای تجاری سازمان توسعه تجارت کل ارزش واردات از ترکیه در سال ۹۷ به‌علاوه فروردین ۹۸، حدود ۳ میلیارد دلار بوده است. با این حساب می‌توان گفت اعتبار ارزی حدود ۹۵درصد واردات ایران از ترکیه، با لیر تامین شده است.

🔹با این همه مبادلات تجاری ایران و ترکیه محدود به واردات از این کشور نیست. در منابع داخلی اطلاعاتی درباره صادرات نفتی وجود ندارد و گمرک ایران تنها آمار صادرات غیرنفتی را اعلام می‌کند. اما داده‌های مرکز آمار ترکیه حاکی از آنند که حجم صادرات کالاهای ایرانی (با احتساب صادرات نفتی) به این کشور در سال ۲۰۱۸ میلادی ۶/۹ میلیارد دلار بوده است. با این حساب می‌توان تخمین زد حجم صادرات نفتی ایران به ترکیه در سال گذشته میلادی چیزی در حدود ۴/۵ میلیارد دلار بوده است.

همه ابعاد ماجرا روشن نیست. محمد جواد ظریف مدعی است ۳۵درصد مبادلات تجاری ترکیه و ایران بدون استفاده از دلار و با واحد پول ملی دو کشور انجام شده است. با این همه مبادلات تجاری دو کشور محدود به واردات کالا از ترکیه نیست.

با شواهد و قرائن موجود بیش از آنکه بتوان با قطعیت درباره ۳۵درصد مورد اشاره صحبت کرد، می‌توان با اطمینان از عدم شفافیت ۶۵ درصد باقی مانده گفت. پول حاصل از صادرات نفت و گاز به ترکیه که معلوم نیست چگونه، با چه واحد پولی و با چه سازوکاری با ایران تصفیه می‌شود. آن هم در شرایطی که خرید دلار از سوی دولت ایران از ۱۵ مرداد و معاملات موسسات خارجی با بانک مرکزی ایران از ۱۳ آبان ۱۳۹۷، در فهرست تحریم‌های ایالات متحده قرار گرفته‌اند.

👈 با این وصف جز این نمی‌توان گفت که این گفته محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران که «سال گذشته ۳۵ درصد معاملات ایران و ترکیه بدون دلار انجام شده است»، به دلیل روشن نبودن وضعیت دست‌کم دو سوم تبادلات دو کشور، غیر قابل اثبات است.

مقاله کامل در لینک زیر👇
https://factnameh.com/fact-checks/2019-07-04-iran-turkey-usd.html

✅ @FactNameh