صادق بوقی؛ استاد جامعه شناسی: مخالف شادی نمی تواند ایرانی باشد
رقص و شادی “صادق بوقی” در بازار رشت، مهم‌ترین واقعۀ فرهنگی چند روز اخیر جامعۀ ایران بوده! ابتدا خبر بازداشت او منتشر شد ولی این خبر تکذیب شد. اما چیزی که قابل تکذیب نبود، مسدود شدن صفحۀ اینستاگرام این پیرمرد شاد و شادی‌آور رشتی بود. هر چند که صفحۀ اینستاگرام صادق بوقی نیز هم‌اکنون در دسترس است.
به گزارش عصر ایران، بازار همیشه خیس رشت، با آن همه رنگ و بوی متنوع و گیله‌مردها و گیله‌زنان فروتن و خوش‌مشرب، مکانی به شدت دلپذیر است ولی با رقص و آواز صادق بوقی، دلپذیرتر هم شده.
اگرچه حرکات صادق بوقی “رقص” به معنای دقیق و هنری کلمه نیست، ولی اظهار شادی دل‌نشینی است که مناسبت تام و تمامی دارد با تاریخ و فرهنگِ “گیلانِ خوش‌باش”.
به هر حال رقص و شادی و خوشی و خوش باشی یا خوش‌گذرانی، پدیده‌های مشکوک و مظنونی در عرصۀ رسمی جامعۀ ما هستند و به همین دلیل صادق بوقی به صرف خواندن یک ترانۀ محلی و ارائۀ شبه رقصی شاد، به پدیده‌ای ملی بدل شده است.
سئوال خبرنگار از یک جامعه شناس: انگار هر چه جلوتر می‌رویم، فضا و فرهنگ رسمی رادیکالیزه‌تر می‌شود. سی سال قبل، تلویزیون دست کم رقص مردان را نشان می‌داد. منظورم رقص‌های محلی است. الان هم در بازار رشت چند تا گیله‌مرد خوانده‌اند و رقصیده‌اند ولی همین واقعۀ ساده، کلی حرف و حدیث پیش آورده….
پاسخ تقی آزاد ارمکی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران: شادی تعطیل است و به همین دلیل ملت ایران در حال عبوس شدن هستند. مردم صبح اول وقت که از خانه بیرون می‌آیند، عبوس‌اند. بعدازظهر که عصبانی‌اند. این ممنوعیت‌ها ضد فرهنگی‌اند. یعنی فرهنگ را ممکن نمی‌کنند و فقط زایندۀ عبوسی هستند. در همین حال جامعه موضع اعتراضی می‌گیرد و مقاومت می‌کند و نهایتا، اگر تسلیم شود، ممکن است دچار میرایی فرهنگی شود.
وی افزود: ما مجموعه‌ای از گروه‌های اجتماعی و تعلقات فرهنگی داریم که هر کدام به یک دورۀ تاریخی وصل‌اند. بخشی از این تعقات متعلق به دورۀ تاریخی سلطۀ عرب است و در واقع متعلق به گروه‌های شبه اموی و شبه وهابی است. کسانی که با شادی مخالفت می‌کنند ایرانی نیستند… مخالف شادی نمی‌تواند ایرانی باشد.
مفهوم شادی میان مردم و حاکمیت فرق می‌کند
سعید معدنی، جامعه‌شناس نیز با رویکرد تاریخی-سیاسی به ماجرای پیش آمده بعد از انتشار ویدیوی پیرمرد گیلانی واکنش نشان می‌دهد، او برای پاسخ به اینکه چرا حاکمیت و بخشی از مردم درباره مظاهر شادی عمومی به توافق نمی‌رسند می‌گوید: مفهوم شادی میان مردم و حاکمیت فرق می‌کند، شاید شادی برای حاکمیت همان تلویزیون و برنامه‌هایی با اجرای مهران رجبی باشد، درحالی‌که جامعه صدها تا هزاران سال است که نوع شادی خودش را دارد، مردم در جشن‌ها، عروسی‌ها، سنت‌هایی که برگزار می‌کنند نوع شادی خودشان را بروز می‌دهند، اما وقتی این نوع شادی عمومی می‌شود، آن‌هم در وضعیتی که گروهی (در حاکمیت) علاقه دارند صرفاً یک شادی کنترل شده در جامعه وجود داشته باشد، مشکلات اخیر را ایجاد می‌کنند.
دیدگاهتان را بنویسید