گروههای نیابتی جمهوری اسلامی ایران در عراق، همزمان با بالا گرفتن تنش‌ها در منطقه و ت گرفتن جنگ میان اسرائیل و گروههای فلسطینی، تهدید ه‌اند در صورت ادامۀ بحران وارد عمل خواهند .
در همین حال طی هفته‌های گذشته پایگاههای محل حضور نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه هدف حملات راکتی و پهپادی قرار گرفته؛ حملاتی تلفات جانی نه . ارتش آمریکا نیز در واکنش برخی پایگاه‌ها را بمباران ه .
گروههای ش‌نظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران در عراق از تشکیل «اتاق عملیاتی» برای پشتیبانی از عملیات گروههای فلسطینی علیه اسرائیل خبر داده‌اند. گروهی مسئولیت پرتاب راکت‌ها را بر عهده گرفت، نام خود را «وارثان» اعلام ؛ گروهی مشخص نیست وجود خارجی ه با.
هر از چند گاهی، بنا بر تحولات، گروهی در عراق اعلام موجودیت می‌کند و مسئولیت برخی عملیات‌ها را بر عهده می‌گیرد. گروه‌ها عمدتاً از سوی گروههای نیابتی جمهوری اسلامی طور موقت تشکیل می‌شوند و در حقیقت بخشی از گروههای نیابتی موجود هستند.
تشکیل گروههای نیابتی جمهوری اسلامی ایران در عراق
از زمان سرنگونی رژیم سابق عراق رهبری صدام حسین در سال ۱۳۸۱ تا کنون، در دوره‌های مختلف گروههای متعددی در کشور سر برآورده‌اند عمدتاً ش‌نظامی هستند یا بازوی ش‌نظامی دارند؛ گروههایی بسیاری از آن‌ها از حمایت جمهوری اسلامی ایران برخوردارند و عنوان گروههای نیابتی تهران شناخته می‌شوند. ویژه پس از اشغال بخش‌های وسیعی از شمال عراق و سوریه توسط گروه موسوم داعش، شمار گروه‌ها بیشتر ؛ گروههایی در دو کشور فعالیت ند.
با فروکش ن آتش نبردها شماری از گروه‌ها منحل ند یا در گروههای دیگر ادغام ند. اما هر ترتیب جمهوری اسلامی ایران همچنان حضور و در تحولات کشورهای مختلف نقش ایفا می‌کند.
گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در عراق
کتائب حزب‌الله عراق
گروه سال ۲۰۰۷ در شهر العماره در جنوب عراق تأسیس . تشکیل کتائب حزب‌الله در حقیقت نتیجهٔ ائتلاف چند گروه ش‌نظامی پس از سرنگونی حکومت صدام حسین وجود آمدند. گروه‌ها عبارت‌اند از: لشکر ابوالفضل العباس، گردان‌های کربلا، زید بن علی، علی اکبر و سجاد.
کتائب حزب‌الله عراق خود را «سازمان جهادی اسلامی مقاوم» معرفی می‌کند و در وب‌سایت رسمی خود نوشته «ولایت فقیه» ترین راه برای «حاکمیت اسلام در زمان غیبت» ، اشاره اعتقاد شیعیان غیبت امام دوازدهم آنان .
کتائب حزب‌الله عراق ارتباط تشیکلاتی مستقیم با حکومت ایران و مأموریت خود را « شکست کشاندن طرح آمریکایی-اسرائیلی در خاورمیانه» معرفی می‌کند. ش‌نظامیان گروه از نخستین افراد مسلحی ند در کنار نیروهای دولتی سوریه پس از آغاز اعتراضات سراسری سال ۲۰۱۱ در کشور جنگیدند.
کتائب حزب‌الله عراق، برخلاف دیگر گروههای ش‌نظامی شیعی، چارت سازمانی شناخته‌ه‌ای ن. دبیرکلی گروه را «احمد محسن فرج الحمیداوی» بر عهده ؛ شخصیتی تاکنون عکسی از او منتشر نه . ابومهدی المهندس همراه قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران، در عملیات نیروهای آمریکایی کشته ، از بنیانگذاران و فرماندهان کتائب حزب‌الله عراق .
کتائب حزب‌الله عراق بازوی سیاسی ن ولی بخشی از نیروهای ائتلاف ح الشعبی . گروه مسئولیت ده‌ها حمله پایگاههای نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه و همچنین پرتاب راکت سفارت آمریکا در بغداد را بر عهده گرفته . کتائب حزب‌الله عراق در فهرست گروههای تروریستی ایالات متحده آمریکا قرار .
کتائب حزب‌الله همچنان مواضع خود را در مناطقی ان دیرالزور در شرق سوریه حفظ می‌کند و از مواضع بارها پایگاههای محل حضور نیروهای آمریکایی در سوریه را هدف حملات راکتی و پهپادی قرار داده .
جنبش النجبا
جنبش النجبا نقشی برجسته در کنار کتائب حزب‌الله عراق در جنگ سوریه ایفا ، ویژه در نبردهای سال ۲۰۱۵ شهر حلب. گروه نیز نیروی قدس سپاه پاسداران وابسته و از سوی جمهوری اسلامی ایران حمایت مالی و تسلیحاتی می‌شود.
جنبش النجبا ارتباطات نزدیکی با دیگر گروههای تحت حمایت جمهوری اسلامی . بنیانگذار و رهبر گروه «اکرم الکعبی»، یکی از فرماندهان برجسته نظامی سابق در «جیش المهدی» گروه شیعه وابسته مقتدی صدر، . کعبی پس از جدایی از جیش المهدی ابتدا گروه «عصائب اهل حق» پیوست و پس از آن جنبش النجبا را تأسیس .
ایالات متحده آمریکا سال ۲۰۱۵ جنبش النجبا را در فهرست گروههای تروریستی قرار داد.
نوامبر سال ۲۰۱۵ اکرم الکعبی در مصاح‌ای تلویزیونی گفت «از هر فرمانی از سوی علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی صادر شود»، پیروی خواهد حتی اگر فرمان «سرنگونی دولت عراق یا مشارکت در جنگ خارجی» با.
ماه مارس ۲۰۱۷ خبرگزاری تسنیم نزدیک سپاه پاسداران اعلام جنبش النجبا « دنبال تشکیل گردان آزادسازی جولان» برای خارج ن منطقه از تصرف اسرائیل .
عصائب اهل حق
گروه «عصائب اهل حق» بنیانگذارش آن را «مقاومت اسلامی در عراق» می‌نامد، از دل جریان صدر زاده . بنیانگذار و رهبرانش از کادرهای جریان صدر ند اما از آن جدا ند و با هدف اعلام‌هٔ «مقاومت در برابر اشغالگری آمریکا» گروه خود را تأسیس ند. آن‌ها مسئولیت تعداد زیادی از حملات علیه نیروهای آمریکایی در عراق را بر عهده گرفته‌اند.
«قیس الخزعلی» بنیانگذار و رهبر عصائب اهل حق . او سال ۲۰۰۴ پس از آن «جیش المهدی»، بازوی نظامی پیشین جریان صدر، توافق‌نامهٔ آتش‌بس با دولت موقت عراق و ارتش آمریکا را امضا ، از گروه جدا و جنگ علیه نیروهای آمریکایی ادامه داد.
نیمه‌های سال ۲۰۰۵ توافقی برای آشتی میان گروه قیس الخزعلی و مقتدی صدر منعقد ، اما کمتر از یک سال بعد نام «عصائب اهل حق» عنوان گروهی مستقل از جیش المهدی مطرح . مقتدی صدر «جیش المهدی» را منحل و تشکیل «لشکر روز موعود» را اعلام . او از «عصائب اهل حق» خو تا گروه جدید بپیوندند؛ خوه‌ای با پاسخ رد مواجه .
حوزهٔ فعالیت گروه عصائب اهل حق از سوی جمهوری اسلامی پشتیبانی می‌شود، مرور گسترش یافت و سوریه را نیز شامل . نیروهای گروه در جنگ داخلی سوریه در حمایت از حکومت کشور نیز شرکت ند. گروه عصائب اهل حق نیز در فهرست گروههای تروریستی ایالات متحده قرار .
سازمان بدر
سازمان بدر ریشهٔ بسیاری از گروههای ش‌نظامی شیعی در عراق شمار میآید و همچنان زیر نظر مستقیم سپاه پاسداران فعالیت می‌کند. سازمان گروهی سیاسی، اجتماعی و نظامی .
سازمان بدر سال‌های ۱۹۸۲ و ۱۹۸۳ در ایران توسط سپاه پاسداران با عنوان شاخهٔ نظامی «مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق» تأسیس . اعضای گروه را شهروندان عراقی مخالف حکومت صدام حسین مقیم ایران ند و همچنین بخشی از اسرای شیعی عراقی جنگ جمهوری اسلامی آن‌ها را «تواب» نامیده ، تشکیل می‌دادند. گروه در جنگ هشت سالهٔ ایران و عراق در کنار نیروهای ایرانی علیه نیروهای ارتش عراق جنگید.
در آن دوره ابومهدی المهندس نیز از فرماندهان سازمان بدر . اکنون هادی العامری، از فرماندهان اولیهٔ گروه، دبیرکلی سازمان را بر عهده .
پس از سرنگونی نظام صدام حسین در سال ۲۰۰۳، گروه بدر با تبدیل ن سازمان، نام خود را «سازمان بدر برای سازندگی و توسعه» نهاد و در سال ۲۰۱۲ جدایی خود را از مجلس اسلامی عراق اعلام و با ارائهٔ فهرست نامزدهای خود وارد رقابت‌های انتخابات پارلمانی آن سال .
سازمان بدر جزو ائتلاف نیروهای ح الشعبی و در جنگ داخلی سوریه نیز مجموعه‌ای از ش‌نظامیان خود را برای دفاع از نظام حاکم بر کشور تحت نام «شاخهٔ نظامی بدر در سوریه» یا «نیروهای شهید محمد باقر صدر» سوریه فرستاد.
سرایا الخراسانی
سرایا الخراسانی سال ۱۹۹۵ در ایران توسط حمید تقوی از افسران سپاه پاسداران تأسیس . تقوی سال ۲۰۱۵ در جریان درگیری‌های منطقهٔ تکریت میان نیروهای ح الشعبی و ش‌نظامیان داعش کشته .
ریشهٔ گروه سال ۱۹۸۶ بازمی‌گردد. ابتدا گردانی کوچک با نام «گردان کرّار» وجود در جنگ ایران و عراق در کنار نیروهای ایرانی می‌جنگید. نظارت بر گردان را شخصی نام یاسین الموسوی، از دستیاران محمد باقر حکیم رئیس اسبق مجلس اعلای اسلامی عراق، بر عهده . در سال ۱۹۹۵ اما گردان توسعه یافت و توسط حمید تقوی «سرایا الخراسانی» نام گرفت.
پس از سرنگونی حکومت صدام حسین در سال ۲۰۰۳ بخشی از سازمان حزبی سیاسی با نام «طلیعة الخراسانی» تشکیل داد و در انتخابات پارلمانی عنوان بخشی از ائتلاف دولت قانونی ری نوری المالکی، نخست‌وزیر اسبق عراق، شرکت .
از سال ۲۰۱۳ «سرایا الخراسانی» عنوان شاخهٔ نظامی «حزب طلیعة الخراسانی» معرفی . ش‌نظامیان گروه در دفاع از نظام بشار اسد در سوریه جنگیدند. گروه هیچ تلاشی برای مخفی ن ارتباط خود با جمهوری اسلامی حتی در جنگ سوریه ن و برعکس، آرم سپاه پاسداران را بر روی پرچم خود تصویر کشید و صورت علنی پیروی خود را از علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، اعلام . اکنون «احمد عبدالله مهدی الیاسری» دبیرکل گروه .
واحدهای نخ
ماه می سال ۲۰۲۱ خبرگزاری رویترز گزارش داد جمهوری اسلامی ایران صدها تن از نیروهای گروههای ش‌نظامی تحت حمایت خود را برگزیده و وسیلهٔ آن‌ها «واحدهای کوچک‌تر نخ» تشکیل داده .
بنا بر گزارش با کسب اطلاعاتی از مسئولان امنیتی عراقی و رهبران برخی گروههای ش نظامی و منابع دیپلماتیک تهیه ه ، اعضای گروههای نخ در سال ۲۰۲۰ صورت بسیار محرمانه توسط افسران نیروی قدس سپاه پاسداران آموزش دیدند. هدایت پهپادهای عملیاتی و جاسوسی و همچنین جنگ سایبری مهمترین آموزش‌هایی گروه‌ها ارائه ه .
گزارش می‌گوید جمهوری اسلامی دنبال آن از راه گروه‌ها ناکامی‌ها در هدایت گروههای نیابتی پس از کشته ن قاسم سلیمانی را جبران کند چرا اسماعیل قاآنی، فرمانده کنونی نیروی قدس سپاه پاسداران، تأثیرگذاری سلیمانی را بر گروه‌ها ن.
از سویی عقیدهٔ مقام‌های جمهوری اسلامی، «گروههای نخ» کمتر در معرض نفوذ هستند و چه بسا در اقدام علیه منافع رقبای تهران ازجمله از راه عملیات پهپادی، موفق‌تر عمل کنند.
برخی گزارش‌ها حکایت از آن گروه‌ها طور مستقیم از افسران نیروی قدس سپاه پاسداران فرمان می‌گیرند و مسئول و فرمانده عراقی ندارند.
دیدگاهتان را بنویسید