تحلیل جایگاه ایران در نقشه سیاسی منطقه

نقش ایران در منطقه خاورمیانه به عنوان یکی از کشورهای پرتاپ و نیرومند در حوزه سیاسی و امنیتی، همواره مورد توجه بوده است. با توجه به تاریخ بلند ایران و نقش آن در قرنها از جمله پادشاهی هخامنشیان، سلسله پهلوی و انقلاب اسلامی، ایران همواره توانسته است تاثیرگذاری بر سایر کشورها و مناطق داشته باشد.

نخستین دلیل برای اهمیت در نقش ایران در منطقه، موقعیت جغرافیایی است. ایران با قرارگیری در قلب خاورمیانه و ارتباط بین مناطق شرقی و غربی، از لحاظ سیاسی و امنیتی یک نقطه استراتژیک بسیار مهم به حساب می آید. پایگاه نظامی امریکا در خلیج فارس، کشورهای همسایه از جمله عراق، افغانستان و پاکستان و نیز طبیعت غنی و منابع طبیعی تحت تسلط، توجه بیشتری را به ایران جلب کرده است.

علاوه بر این، تاریخچه ایران که دارای یک هویت فرهنگی و تمدنی بزرگ است، توانسته است تا تاثیر بسزایی در فرهنگ و مذهب منطقه به ویژه در کشورهای اسلامی داشته باشد. برخی از عناصری که ایران را به عنوان یک کشور استراتژیک در منطقه توصیف می کنند، توانایی تأثیرگذاری در امور داخلی، نفوذ فرهنگی و پشتیبانی از جنبش های انقلابی در مناطق مختلف است.

دومین عامل برجسته در تحلیل جایگاه ایران در نقشه سیاسی منطقه، نفوذ ایران در قضایای بین المللی است. ایران با داشتن روابط سیاسی مستقیم و غیرمستقیم با بسیاری از کشورهای منطقه و جهان، توانسته است تاثیر بسزایی در مسائل بین المللی مانند مذاکرات هسته ای، مناقشات سوریه و یمن، قضیه فلسطین و نبردهای دیگر داشته باشد. همچنین عضویت در سازمان همکاری شانگهایی و اتحادیه جنوب آفریقا-آسیا، میزبانی از همایش ها و نشست های بین المللی و تأمین منابع انرژی با کشورهای اروپایی و آسیایی، ایران را به عنوان یک گواهی در صحنه بین المللی قدرتمند می سازد.

با این وجود، ایران نیز با چالش هایی مواجه است. تحریم های بین المللی و اقتصادی طی سالهای گذشته، کاهش قدرت عضویت در برجام و توسعه برنامه هسته ای خود، نبردهای مناطقی و رقابت با سایر قدرت های منطقه، نقص در داخلی و تحریم های بانکی همگانی هشدارهایی هستند که به جایگاه ایران در نقشه سیاسی منطقه افتاده اند.

به ازای استقلال و توان ایران در منطقه، تمامی آن چالش ها و موانع قابل غلبه است. با در نظر گرفتن پتانسیل های توسعه اقتصادی، تأثیرگذاری فرهنگی و تاریخی، همکاری با سایر کشورها و تماس با عمده قدرت های منطقه، ایران می تواند نقش مهمی در سیاست ها و رویدادهای منطقه ای ایفا کند و پیشرفت را برای خاورمیانه فراهم کند.
.
منبع : اجتم