Reza Shah Pahlaviرضا شاه کبیر
00:00مستند رضا شاه کبیر که زندگینامه آن مرد بزرگ تاریخ معاصر ایران را به تصویر می کشد شرح حالی است از پیش از کودتای 1299 تا به خاکسپاری او که با کارگردانی علاءالدین پزشکی و به تهیه کنندگی مرکز سینمایی هنرهای زیبا تولید شده است.
00:29 ایران پیش از کودتای 1299
03:28 تولد رضا شاه اعلی‌حضرت همایونی، شاهنشاه
رضا شاه در ۲۴ اسفند ۱۲۵۶ در روستای آلاشت، از توابع سوادکوه، مازندران و در خانواده‌ای نظامی با اصالت مازندرانی متولد شد. پدرش عباسعلی داداش بیگ سوادکوهی، در فوج هفتم سوادکوه از افواج مازندران به عنوان یاور (معادل ستوان) خدمت می‌کرد. عباسعلی خان فرزند مرادعلی خان سلطان (سلطان درجهٔ نظامی برابر سرهنگ) بود. مرادعلی خان از اهالی آلاشت (متولد ۱۲۱۰ ه‍.ق) و صاحب منصب فوج سوادکوه بود که در سال ۱۲۷۲ هجری قمری (۱۲۳۵ خورشیدی) در جنگ هرات در مقابل انگلیسی‌ها کشته شد. عباسعلی خان پیش از ازدواج با مادر رضا، یک مرتبهٔ دیگر نیز ازدواج کرده بود و از همسر نخست خود سه فرزند دختر داشت. نوش‌آفرین آیرملو، مادر شاه آینده، اهل تهران و تا مدتی بعد از مرگ عباسعلی خان ساکن سوادکوه بود. او دختر مهاجری از قفقاز بود و خانواده‌اش بعد از جنگ ایران و روسیه (۱۸۲۸–۱۸۲۶) در تهران ساکن شده بودند.
06:15 ورود رضا شاه به بریگاد قزاق
رضا شاه به سن ۱۲ سالگی که رسید، توسط یکی از بستگان خود وارد فوج سوادکوه و تابین (سرباز) شد. سال ۱۲۷۵ خورشیدی پس از کشته شدن ناصرالدین‌شاه، فوج سوادکوه برای نگهبانی از سفارت‌خانه و مراکز دولتی به تهران فراخوانده شد.
09:00 ارتقا درجه رضا خان به فرماندهی گروه مسلسل ماکسیم
پس از چندی به وکیل‌باشی (گروهبان تا استوار) گروهان شصت تیر منصوب شد. در این دوره، رضاخان چنان مهارتی در استفاده از یکی از مسلسل‌های ماکسیم یافت که به «رضا ماکسیم» معروف شد. در زمان حضور در قوای قزاق، راه و رسم نظامی‌گری را فرا گرفت و به عنوان سربازی سرسخت، مردی با اراده و پرجرئت، برای خود اسم و رسمی ساخت
11:04 آغاز نخستین جنگ جهانی در زمان رضا شاه
در مرداد ۱۲۹۳ جنگ جهانی اول آغاز شد و رضاخان به عنوان یکی از سربازان قوای قزاق (طرفدار روسیه) در درگیری با ملیون (طرفدار آلمان) حضور داشت. او بیشتر دوران جنگ جهانی را در غرب ایران سپری کرده و تحت فرماندهی عبدالحسین میرزا فرمانفرما جنگید. او با درجهٔ یاوری (ستوانی) به فرماندهی دستهٔ تیرانداز و در سال ۱۲۹۷ خورشیدی به فرماندهی آتریاد (تیپ) همدان منصوب شد.
11:44 بلشویک‌ها روس‌های سفید را شکست دادند و سربازانشان وارد ایران شدند که موضع جنبش جنگل را تقویت کرد. این برای دولت ایران و همچنین برای بریتانیا مسئلهٔ مهمی بود. وثوق‌الدوله، رضاخان را مأمور سرکوب میرزا کوچک‌خان کرد و موفقیت او در این مأموریت، بر شهرتش به عنوان فرمانده‌ای «لایق و شجاع» افزود
12:36 کودتای سوم اسفند 1299
تهران هدف حملهٔ بلشویک‌ها و نیروهای تحت حمایت آن‌ها واقع شود. رضاخان علی‌رغم دستورهای مکرری که از تهران مبنی بر بازگشت قزاق‌ها به پایگاه‌شان صادر می‌شد، به سمت پایتخت پیشروی کرد، در ۳ اسفند ۱۲۹۹، قزاق‌ها بدون مقاومت وارد تهران شدند و حکومت نظامی اعلام شد.
12:44 انتخاب رضا خان به ریاست وزارت جنگ
اختلافات بنیادین بین رضاخان سردار سپه و سید ضیاء سر استقلال قوای نظامی ایران سبب شد در ۷ اردیبهشت، مسعود خان، با فشار سردار سپه، از وزارت جنگ استعفاء داد و سید ضیاء، رضاخان را جانشین او کرد.
14:00 تشکیل مجلس موسسان و انتخاب رضا شاه و پایان سلسله قاجار
در اوایل مهر، در تهران بلوای نان ایجاد شد و معترضان جلوی مجلس شعار «ما نان می‌خواهیم، شاه نمی‌خواهیم» سر دادند. یکی دو هفته بعد، تلگراف‌های زیادی از استان‌ها برای خلع سلسلهٔ قاجار به تهران ارسال شد که ۷ آبان در مجلس بررسی شد. با تصویب مجلس، احمدشاه از سلطنت خلع و حکومت موقت «در حدود قانون اساسی و قوانین موضوعه مملکتی به شخص آقای رضاخان پهلوی» و «تعیین تکلیف حکومت قطعی» به مجلس مؤسسان واگذار شد.
14:35سرانجام رضاخان در ۲۴ آذر ۱۳۰۴ در مجلس مؤسسان حاضر و با ادای سوگند به قرآن، رسماً رضاشاه پهلوی نامیده شد
15:54 انتخاب محمد رضا پهلوی به عنوان ولیعهد ایران
16:22مراسم تاج‌گذاری رضاشاه در ۴ اردیبهشت ۱۳۰۵ در تالار سلام انجام شد
17:07اصلاحات قضائی و لغو کاپیتولاسیون توسط رضا شاه
17:46رضاشاه بعد از تاج‌گذاری ساخت راه اهن را در 23 مهر 1306 آغاز کرد
18:46تاسیس دبیرستان نظام دانشکده افسری نیروی هوایی و دریایی و دانشگاه جنگ توسط رضا شاه
ازسرگیری چاپ و نشر منظم اسکناس زیر نظر بانک ملّی ایران که تا پیش از این زمان، تنها در دورهٔ ناصرالدین شاه آن هم توسط بانک شاهنشاهی ایران رواج داشت. حفظ یک‌پارچگی و تمامیت ارضی ایران با سرکوب وابستگان به قدرت‌های خارجی یا مخالفان داخلی و افراد متجاسر ه
23:46ساخت صنایع دفاعی در زمان رضا شاه کبیر
26:22تنها سفر خارجی رضاشاه، سفر به ترکیه در سال ۱۳۱۳ بود
26:58پانزدهم بهمن ماه 1313 ساخت دانشگاه تهران
27:28صدور فرمان قانون کشف حجاب توسط رضا شاه کبیر
27:57بازسازی مکان‌های تاریخی ایران از جمله آرامگاه فردوسی و آرامگاه خیام و موافقت با باستان شناسان خارجی برای بررسی و کشف آثار باستانی در ایران دستور رضا شاه
30:50 افتتاح راه آهن سراسری ایران توسط رضا شاه
32:30رژه ارتش جوان ایران در حضور شاه رضا اول
33:48با نقض آشکار بی‌طرفی ایران در روز ۳ شهریور ۱۳۲۰ رضا شاه کبیر برکنار و تبعید شد
34:56 جانشینی محمدرضا شاه پهلوی
35:35 25 شهریور 1320 به نفع محمدرضا پهلوی از سلطنت کناره گرفت
38:20 رضاشاه در ۴ مرداد ۱۳۲۳ هجری خورشیدی در اثر سکته قلبی در ژوهانسبورگ درگذشت
آدرس سایت و شبکه های اجتماعی ما:
https://instagram.com/iraner.in.deutschland
https://www.facebook.com/iraner.in.deutschland
https://iraner-in-deutschland.blogspot.com
https://t.me/iraner_in_deutschland